Κύστεις Ωοθηκών
Πολλές γυναίκες τις ανακαλύπτουν τυχαία κατά τον ετήσιο γυναικολογικό έλεγχο. Τις περισσότερες φορές δεν υπάρχει κανένα σύμπτωμα άλλες φορές όμως μπορεί να υπάρχει πόνος ή ανωμαλίες του κύκλου. Το μέγεθος ποικίλει από λίγα χιλιοστά μέχρι αρκετά εκατοστά.
Οι πιο συνηθισμένες καλοήθεις κύστεις είναι:
- οι κύστεις ωοθηλακίου
- οι κύστεις ωχρού σωματίου
- οι ορώδεις
- βλενώδεις κύστεις
- τα ενδομητριώματα και
- οι δερμοειδείς κύστεις.
Πιο σπάνια αναπτύσσονται κακοήθεις κύστεις ή οριακής κακοήθειας (border line). Στις δυο τελευταίες περιπτώσεις απαραίτητη είναι η χειρουργική αφαίρεση με στόχο να σωθεί η ζωή της γυναίκας. Η διάγνωση γίνεται με γυναικολογική εξέταση, ενδοκολπικό υπερηχογράφημα έσω γεννητικών οργάνων, doppler ωοθηκών για τον έλεγχο της αγγείωσης της κύστεως, μαγνητική τομογραφία και καρκινικοί δείκτες κυρίως ο Ca 125.
Ωοθυλακικές κύστεις
Μπορεί να φθάσουν μέχρι 4 – 5 εκατοστά. Οφείλονται στην μη απορρόφηση του ωοθυλακικού υγρού (διαταραχές ωορρηξίας). Μπορεί να δημιουργήσουν πόνους ή διαταραχές κύκλου (αρραιομηνόρροια – συχνομηνόρροια). Υποχωρούν από μόνες τους μετά από 1 – 3 κύκλους ή σπάνια χρειάζεται λήψη αντισυλληπτικού.
Κύστεις ωχρού σωματίου
Δημιουργούνται μετά την ωορρηξία και οφείλονται σε κυστική μετατροπή του ωχρού σωματίου. Συνήθως δεν προκαλούν συμπτώματα. Η ρήξη κύστεως ωχρού σωματίου είναι συνήθως συχνή έπειτα από επαφή μετά τα μέσα του κύκλου και αποτελεί αιτία ώστε να προσέρχεται μια νέα γυναίκα στα επείγοντα ιατρεία του νοσοκομείου.
Ενδομητριωσικές κύστεις
Δημιουργούνται στα πλαίσια της ενδομητρίωσης των ωοθηκών. Αποκαλούνται και σοκολατοειδείς κύστεις. Προέρχονται από κύτταρα του ενδομητρίου που κατά λάθος έχουν μεταναστεύσει και εμφυτευθεί στην ωοθήκη. Μπορεί να προκαλέσουν πόνο ή να υποστούν ρήξη. Πολλές φορές μπορεί να προκαλέσουν συμφύσεις και υπογονιμότητα. Δεν απορροφούνται από μόνες τους και συνήθως ανάλογα με το μέγεθος τις αφαιρούμε με λαπαροσκόπηση.
Δερμοειδείς κύστεις
Εμφανίζονται συνήθως σε ηλικίες από 10 έως 30 έτη και ανακαλύπτονται τυχαία με υπερηχογράφημα. Προέρχονται από εμβρυικά κύτταρα που έχουν εγκλωβιστεί στην ωοθήκη, γι΄αυτό και μέσα στις κύστεις αυτές βρίσκουμε τρίχες, δόντια, λίπος, οστά. Πρέπει να αφαιρούνται για τον αποκλεισμό ύπαρξης κάποιας κακοήθειας και η επέμβαση γίνεται λαπαροσκοπικά.